نوید شاهد | فرهنگ ایثار و شهادت

به گزارش نوید شاهد و به نقل از اداره ورزشی و اردویی ، تعداد 90 نفر از همسران شاهد به شهر مقدس قم اعزام شدند

مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران گلستان از اعزام ۹۰ نفر از خانواده های شهدا و ایثارگر در قالب اردوی «یاد عزیزان» به مناطق جنگی غرب کشور در استان کرمانشاه خبر داد.

پژوهش حاضر با هدف تعيين ميزان سلامت رواني همسران شهدا ، فرزندان شهدا و همسران ايثارگران و نيز تعيين ارتباط ميزان سلامت رواني همسران شهدا با فرزندان شهد ا و تعيين تفاوت ميزان سلامت رواني همسران شهدا و همسران ايثارگران انجام گرفت.

جنگ، موقعيّت اجتناب ناپذيري در كشور ما بود كه هزاران كشته بر جاي گذاشت. همسران شهدا و فرزندانشان از جملة بازماندگان جنگ هستند كه تنگاتنگ با اين اسوه‏هاي ايثار و شهادت زندگي كرده و آن ها را درك كرده‏اند. بنابراين اوّلين كساني كه مي‏بايد پرچمدار اين سنّت و فرهنگ باشند، اين قشر از جامعة امروزي ما هستند؛ امّا تحقيقات نشان مي‏دهد كه بسياري از همسران شهدا به صورت مخفيانه در اجتماعات ظاهر مي‏شوند و بسياري نيز از اين كه ديگران بفهمند آن ها همسر شهيد هستند، ابا دارند. سؤالي كه مطرح مي شود، اين است كه چرا همسران شهدا كه روزي شوهران خود را بدرقه كرده اند و چنين از خود گذشتگي نشان داده‏اند، امروزه نه تنها سعي در ارائه خاطرات شهدايشان به جامعة اطراف خود ندارند و فرهنگ و رويّة زندگي شهدا را ترويج نمي‏دهند؛ بلكه در بسياري موارد حتّي عضو خانوادة بزرگ ايثارگران بودن خود را كتمان مي كنند و به زندگي مخفيانه علاقة زيادتري نشان مي‏دهند. مصاحبه‏هاي عميق از همسران شهدا و آمار و اطّلاعات مستخرج از تحقيقات قبلي، حقايقي را نمايان مي كند كه حاكي از تغيير الگوي زندگي در جامعه و هم چنين خانواده‏هاي شهدا، بي تجربگي و ناپختگي‏هاي مسؤولان در بدو تشكيل بنياد شهيد و سياست آزمون و خطا در اين سازمان است كه منجر به آسيب هاي اجتماعي اين فرهنگ غني شده است.

اين پژوهش با هدف ارزيابي ميزان رضايت از وضعيت موجود پرداخت حقوق وراث شهداء توسط سازمان شهيد و امور ايثارگران و مقايسه آن با شيوه پرداخت توسط سازمان ها و ارگان هاي اعزام كننده انجام گرفت. روش پژوهش از نوع پيمايشي بود. براي جمع آوري اطلاعات از دو پرسشنامه ميزان رضايت از شيوه كنوني و شيوه پرداخت از طريق سازمان ها و ارگان ها استفاده شد. هر كدام از اين پرسشنامه ها از چهار مقياس فرعي (رضايت از خدمات مربوط به حقوق، رضايت از خدمات رفاهي، فرهنگي و درماني، رضايت از خدمات اداري و رضايت از خدمات ارزشي بنياد) تشكيل يافته بودند. نمونه تحقيق مشتمل بر 1728 نفر از همسران شهداء در 6 استان كشور بودند. يافته هاي پژوهش نشان مي دهند كه همسران شهداء از تمام خدمات ارائه شده در شيوه پرداخت توسط ادارات و نهادهاي دولتي(پيشنهادي) در مقايسه با شيوه جاري رضايت بيشتري دارند..

با نظر به اين كه خانواده هاي شهدا و به ويژه همسران و فرزندان شاهد از سرمايه هاي ارزش مند دفاع مقدس مي باشند از اين رو اين مقاله، شناسايي، و توصيف مسايل و مشكلات اجتماعي همسران شهيد شهر نيشابور را كانون توجه خويش قرار داده است. ازاين رو سؤالات اصلي ما در اين پژوهش عبارت است از اين كه: جايگاه اجتماعي همسران شهيد در شهر نيشابور چگونه است؟ و ما در چنين موقعيتي، در قبال اين گروه چه وظايفي بر عهده داريم؟ به منظور بررسي سؤالات اخير، پژوهشي توصيفي پيمايشي انجام شده است. كه جامعه ي آماري در اين پژوهش همسران شهيد شهرستان نيشابور مي باشد و نمونه ي آماري تعداد 2. نفر از همسران شهدا است كه به شيوه ي نمونه گيري تصادفي ساده انتخاب شده است. ابزار جمع آوري يافته هاي پژوهش، مصاحبه با سؤالات از قبل تعيين شده بوده است. برخي از نتايج بدست آمده عبارتند از اين كه، بالغ بر 6.% از همسران شهدا از زندگي خود كاملا راضي نيستند، بيش از 7.% از افراد نمونه به گونه اي از بيماري هاي حسماني و رواني آزرده هستند، بيش از 8.% از همسران رضايت شان از بنياد شهيد در حد متوسط تا خيلي كم مي باشد، بيش از 7.% افراد نمونه از اقدامات واحد مدد كاري و مشاوره ي بنياد شهيد شهر نيشابور در حل مشكلات شان، رضايت كامل نداشتند. بيشترين مشكلات همسران شهدا مشكلات اجتماعي است كه بر اساس يافته هاي بدست آمده از مصاحبه ها، جايگاه نا مطلوب همسران شهدا در بين افراد جامعه و نگاه هاي ناروا و برخورد هاي ناشايست آنان از جمله مشكلات اجتماعي اين قشر بيان شده است. و به طور كلي مردم جامعه ما با بيش از 7.% از افراد نمونه برخورد مناسبي ندارند. نكته ي مهمي كه برآيند اين پژوهش مي باشد، ظهور سؤالات نويني است. مثلا اين سؤال كه، چرا با وجود فعاليت هاي گسترده سازمان بنباد شهيد انقلاب اسلامي و صرف هزينه هاي بسيار وضعيت زندگي همسران شهدا اينچنين است؟ براستي علل اين وضعيت به چه موضوعاتي مربوط مي شود؟ آيا سياست ها و برنامه ريزي هاي مربوطه با واقعيت هاي موجود(شرايط واقعي زندگي همسران شهدا) تناسب منطقي ندارد؟ آيا كادر اجرايي در عملياتي كردن سياست ها و برنامه ريزي ها از درايت و كفايت لازم برخوردار نيستند؟ آيا علل اين مشكل به ضعف ارزيابي ها و نظارت دقيق بر فعاليت هاي در حال انجام اين سازمان در ارتباط با خانواده هاي شهدا مربوط مي شود؟ آيا واحدهاي مشاوره و مددكاري بنياد شهيد از برنامه هاي غني برخوردار نيستند؟ و... ؟

تحقيق حاضر با هدف توصيف ميزان رضايت مندي همسران شاهد از خدمات بنياد شهيد و ميزان فشار رواني(استرس) و نيز كشف رابطه ي بين آن ها انجام شده است. جامعه ي آماري تحقيق حاضر، 2275 نفر از همسران شاهد ساكن در استان مازندران در سال 1386 بوده است كه با استفاده از شيوه ي نمونه گيري دو مرحله اي(خوشه اي و طبقه بندي متناسب)، تعداد 318 نفر از آن ها از شهرستان هاي مختلف استان، به عنوان نمونه تحقيق انتخاب گرديدند. تحقيق با روش پيمايش، انجام شده و از پرسش نامه ي همراه با مصاحبه، براي گردآوري داده ها استفاده گرديد. مقياس سنجش استرس ويتون (Wheaton)براي اندازه گيري ميزان فشار رواني همسران شاهد مورد استفاده قرار گرفت و براي سنجش ميزان رضايت مندي همسران شاهد از خدمات بنياد شهيد، با گنجاندن 15سؤال راجع به ميزان خدمات دريافتي از بنياد شهيد در زمينه هاي معيشتي، بهداشتي، آموزشي، و زيارتي، از پاسخ گويان خواسته شد تا ميزان رضايت خود را از بابت دريافت اين خدمات مشخص نمايند. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه ميزان استرس 8/41 درصد از همسران شاهد در سطح متوسط و بالاتر بوده است. هم چنين 24 درصد از آن ها، رضايت اندكي از خدمات بنياد شهيد داشته اند، در حالي كه 2/15 در صد از همسران شاهد رضايت زياد خود را از بابت خدمات دريافتي از بنياد شهيد اظهار كرده بودند. بيش از 6. درصد پاسخ گويان نيز رضايت متوسطي از اين خدمات داشته اند. هم چنين، رابطه ي معكوس(r=- .. 246) و معناداري(p=.. ...) بين ميزان رضايت مندي همسران شاهد از خدمات بنياد شهيد و ميزان استرس مشاهده شده است كه نشان مي دهد؛ هر چقدر ميزان ميزان رضايت مندي همسران شاهد از خدمات بنياد شهيد كمتر باشد، ميزان استرس در بين آن ها نيز افزايش مي يابد. نتايج بدست آمده، لزوم ارايه خدمات با كيفيت تر مادي و غير مادي از سوي بنياد شهيد به همسران شاهد و نيز انجام مداخلات رواني- اجتماعي جهت كاهش ميزان فشارهاي رواني ناشي از زندگي روزمره را ضروري مي نمايد.