گفتگوي اختصاصي با ليلا معروف زاده،‏‌جانباز 40 درصد شيميايي سردشت:
مي گويد: حدود ساعت 15ظهر بود كه هواپیماهای عراق بر فراز شهر سردشت نمايان شدند. برای هشدار دادن به برادرم که در آن زمان سرباز وظیفه سپاه مستقر در پایگاه عملیاتی شهر شهید دادکوش (واقع در جنب مسجد جامع) خد مت می کرد، به بیرون از منزل دویدم. در آسمان هواپیماها را به خوبی می دیدم و...
اولين حامی مصدومان شیمیایی سردشت/ بانویی كه سكوت لاهه را شكست


 "ليلا معروف زاده"  از جانبازان شيميايي سردشت است كه لحظه اي را به خبرنگار نوید شاهد در سردشت از آن روزهاي سخت و ناگوار سردشت گفت. آنچه در زير مي خوانيد حاصل این گفتگو است.

در زمان بمباران شيميايي سردشت شما چند سالتان بود؟

در زمان حادثه تلخ و به یاد ماندنی بمباران شیمیایی( 7 تیر ماه 1366) 20 سال بيشتر نداشتم. دو سالي مي شد كه در بنیاد شهید مشغول به کار بودم. تازه از سر کار به منزل برگشته و در حال خواندن نماز بودم كه صدای هواپیماهای عراقی به گوشم رسید.

بمباران شيميايي چه ساعتي به وقوع پيوست؟

حدود ساعت 15ظهر بود كه هواپیماهای عراق بر فراز شهر سردشت نمايان شدند. برای هشدار دادن به برادرم که در آن زمان سرباز وظیفه سپاه مستقر در پایگاه عملیاتی شهر شهید دادکوش (واقع در جنب مسجد جامع) خد مت می کرد، به بیرون از منزل دویدم. در آسمان هواپیماها را به خوبی می دیدم و...

لحظه بمباران شيميايي سردشت را بيشتر برايمان توضيح مي دهيد؟

وقتی که چشمم به هواپیماهای عراقی افتاد، شی نارنجی (زرد یا طلایي ) رنگی را دیدم که از آسمان به طرف شهر می آید. همراه با برادرم خود را به داخل جوی خیابان انداختم. بعد از بیرون آمدن از جوی آب، به طر ف خانه رفتم. صدایي که بر اثر اصابت بمب هواپیما ها به شهر بر خورد کرد خیلی خفیف و کم صدا بود‏، در صورتی که صدای سایر انفجارهای قبلی شدیدتر بودند و این صحنه برایم خیلی عجیب بود.

در آن شرايط سخت چگونه به خود آرامش مي داديد؟

آن لحظه خيلي برايم وحشت آور بود ولي به به خود گفتم چیز مهمی نیست. به خانه که رسیدم از طریق سپا ه با من تماس گرفتند تا جهت مداوا و کمک به نقا هتگاه بروم، چون شغلم در بنیاد شهید مددکار و مسئول امور شهدا و مجرومین و معاون بنیاد شهید سردشت بودم ( و قبلا" دوره امدادگر را طی کرده بودم ) و به بیمارستان شهر رفتم.

وضعيت مجروحان در آنجا چگونه بود؟

2 نفر مجروح در آنجا مشا هده نمودم که یکی از آنها را می شنا ختم، چون اهل محله ما بود. بعد از من خواستند كه به تر بیت بدنی تختی بروم. به همراه راننده بنیاد شهید حرکت كردم و به اولين محل اصابت بمب ها سر زدیم.

در آن زمان چيزي درباره مواد شيميايي شنيده بوديد؟

نه. در این میان بویی که خیلی شبیه سیر گندیده بود به مشام رسید و بعد مشاهده نمودم که پودر سفیدی روی همه چیز نشسته است. روی دمپایی هایم هم پودر را مشا هده نمودم. چیزی درباره نوع ماده شیمیایی که مردم به آن آلود شده بودند، نشنیده بودم. بیشتر به محل چهار راه فرمانداری سا بق و سپاه و سر چشمه اصابت کرده بود. به سالن والیبال فعلی تختی رفتم و مشا هده کرم که جمعی کثیری از مردم شهر زن ،مرد و بچه ها روی تخته ها در از کشیده و ناله و سرفه می کردند.

وضعيت جسماني مردم بعد از بمباران سردشت چگونه بود؟

سالن تربیت بدنی با تخت و طناب برای آویزان کردن سرم و ... آماده و مهیا شده بود و ضمنا" در تقاطع چهار راه هلا ل احمر که آن زمان فرمانداری بود، پارچه ای به طر ف نقا هتگاه شی- میم - ره نصب کرده بودند.

در آن زمان فقط شما بوديد كه به وضعيت آنان رسيدگي مي كرديد؟

من به هر کدام از مصدومین که در سالن اه وناله می کشیدن سرم و امپول آترو پین تزریق می کردم. همه آنها را به دوش گرفتن به آب توصیه می کردیم و هیچگونه اطلاعی در مورد گاز خردل که مردم به آن آلود ه شده بودند، نداشتیم. مصدومین با چشمان پر از آب استفراغ می کردند و پو ست بدنشان به شدت خارش داشت و مشکل تنفسی داشتند. مصدومین بد نشان خیلی داغ می شد و می خواستند لباسهایشان رابیرون بیاورند و بسیاری از آنها چهره هایشان سر خ و سیاه می شد و بعضی می گفتند سینه مان می سوزد و چون من را اکثرا می شناختند، هر گوشه مرا صدا می زدند و در خواست کمک می کردند و من تنها زنی بودم که به همراه برادران اعزامی به سا لن تر بیت بدنی( نقا هتگاه) کمک و مداوا می کردم. به همراه من تعدادي آقا هم بودند كه به وضعيت مصدومان رسيدگي مي كردند.

بيشتر ساعات روز مشغول رسيدگي به وضعيت مصدومان بوديد؟

تمام روز مشغول درما ن بودم و بیشتر آنها پس از مدتي كه به تهرا ن و شهر های دیگر منتقل شدند، به درجه شهادت رسیدند. حوالی ساعت 12- 1 شب بود که احساس کردم خودم هم مجروح و مصدوم شده ام و مشکل تنفسی و خارش بدن و چشمانم سنگین و ضعیف شده است.

شما هم در همان بيمارستان بستري شديد؟

نه. به دستور برادرم ابولفضل کریمی که رئیس اداره تربیت بدنی سردشت و مسئول عملیات شهری آن زمان بود، ما را توسط یک دستگاه ماشین به منزل رساند. بعد از مدت كوتاهي حالم خیلی بد شده و شروع به استفراغ نمودم و هر دو چشمانم نابینا شد و باچشمان کور با یکی از دو ستانم که در منزل ماه بود (مریم ابراهیم زاده) شماره تلفن بهداری سپاه را گرفتیم. یک ما شین تویوتا از مرکز بهداری آمد. من و برادرم و 3 تا عموزاده و چند نفر از همسایه ها سوار ماشین شدیم و ما را به نقاهتگاه بردند. تا صبح در آنجا بودیم و بعد به همراه دیگر مصدومین با مینی بوس به شهر بانه سپس به شهر سقز و از شهر سقز با هلیکوپتر به تبریر و سپس با هواپیما از تبریز به تهران اعزام نمودند و در بیمارستان بوعلی تهران بستری شدم.

برادرتان هم همراه شما بود؟

بله. با برادرم با هم در یک مینی بوس بودیم ولی از حال همد یگر خبر نداشتیم و فقط با صدای ناله اش او را شنا ختم. با چشمان کور خود را به او رساندم و در تهران هر دو ما را از هم جدا نمود ند و هر کدام ما را به یک بیمارستان بردند. روز بعد، بیشتر اهالی سردشت که در تهران سکو نت داشتند به کمک و دلجو یی ما شتا فتند .

وقتي بيمارستان بوديد از وضعيت مصدومان شهر سردشت هم خبر داشتيد كه چه اتفاقي برايشان افتاده است؟

در بیما رستان که بودیم، خبر شهدا توسط شوهرخواهرم حسن بالو که آن زمان کارمند اداره مخا برات سر دشت بود به دستمان می رسید. نوشتن چنین حادثه دلخراش و عمق آن، فقط در روز حادثه قا بل رو یت بود و اوج این فجایع برای حادثه دیدگان و بازماندگان آنان که دارای زخم عمیق می باشد، هر گز صحنه و اقعیت آن را با نوشتن و بیان خاطره نمی توان باز گو کرد، زیر آن روز انعکا سی از صحرای محشر بود که نه قلم طاقت نوشتن و نه کاغذ تحمل تحریر...

فكر مي كنيد توانستيم در جامعه بين المللي از مظلوميت سردشت دفاع كنيم؟

خدا را شاکرم به من این توفیق را داد كه بعد از مدت ها رنج و درد و با پیگیری های دفتر حقوق بین المللی دکتر عباسعلی رحیمی اصفهانی و کارکنانش آقا یان دکتر اسبقی و دکتر بدری و دکتر شمسی و آقای گودرزی و دکتر ربیعی مدافح حقوق بین المللی دکتر فروتن ودکتر کشاورزی و دکتر خا طری و همچنین سفیر ایران در کشور هلند و همکاران انجمن دفاع از مصدو مین شیمیایی در سال 84 به سردشت آمدند و با جانبازان شیمیایی سردشت گفتگو و دیدار داشتند. همين مو جب گردید كه از بین ما، دو نفر را به عنوان شاهد برای دادگاه انتخاب کنند که یکی از آ نها بنده و دیگری اقای قادر مولان پور (که اعضای خانواده اش را از دست داده ه بود،) جهت محا کمه تاجر هلند ی آقای فرانس فان ان رایت انتخاب شدیم .

اين سفر چقدر مفيد بود؟

محور یت دادگاه بر سر سرد شت و حلبچه بود که تاریخ 11 و 12 آذر ماه سال 84 اولین دادگاه فرانس فان ان رایت در دادگاه لا هه هلند با حضور من و قادر مو لان پور شروع گردید. قادر مولا ن پور برای دادگاه از وضعیت خود و شهید شدن همسرش در تبریر و دو فرزند پسرش بنا مها ی ناصر ومال مال در تهران و مفقود شدن یک دخترش در بیمارستان تبر یزکه خانمش وضع حمل کرد بود .

دادگاه چه تصميمي گرفت؟

از اظهارات ایشان دادگاه متاثر و سکوت را اختیار نمود و من ماجرا را از اول ساعت بمب باران را تشر یح نمودم. عمق فاجعه بحدی بود که وکیل های فرانس فان ان رایت توان دفاع از متهم را نداشتند که به 15 سال حبس محکوم و بعد از اعتراض وي، مجدد در فروردین ماه سال 86 دادگاه با حضور انورد کاستنس (خبر نگاری بود در حمله امر یکا به عراق فرانس فان را یت را بعد از دستگیری و فرار از ایتا لیا به عراق رفته بود و با کارت شنا سا ی جعلی و تبعه عراقی بنام منصور مسلم زندگی می کرد ) شنا سایی و دستگیر كردند. شخص دیگری بنام ورتل بیک کارشناسا ناتور در صلاح های مکروبی حضور داشتند، در روند مر حله دوم دادگاه در سال 86 با افزایش دو سال حبس به 17 سال حبس محکوم شده و وکیل ایرانیان خانم زکفیل بودند.

اگر در پايان حرفي داريد برايمان بفرماييد؟

مسببان و صحنه گردان و کار گر دانان این تراژ دی ضد بشر ی بود ند با صدای رسا و سر بلندی و تحمل درد و مشقت توانستند مظلومیت این امت شهید پرور را به گوش جهانیان بر سا نند و انها را رسوای تاریخ گر دانند و نام ننگ شان در دفتر جنا یتکاران و خو نخواران ثبت نما یندو لا زم به تو ضیح است در هر گوشه از جهان چنا نکه هر کسی مایل به کسب اطلا عات بیشتر در روند کار دو مرحله از دفا عیات مصد ومین بمباران شیمیایی در داد گاه لا هه هلندی که بنده به عنوان یکی از شاهدان محا کمه فر انس فان ان رایت بودم حاضر هستم مطالب بیشتری ارائه نمایم.

انتهاي پيام/

مصطفي قهرماني
برچسب ها
نام:
ایمیل:
* نظر:
مطالب برگزیده استان ها
عکس
تازه های نشر
اخبار برگزیده